Η διαφορετικότητα διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του ατόμου. Λειτουργεί ως ερέθισμα για την ανάπτυξη της προσωπικής ταυτότητας δηλαδή της μοναδικότητας του, προάγοντας την κοινωνικοποίηση, τη δημιουργικότητα και τον πολιτισμό. Χωρίς τη διαφορετικότητα, η ζωή μας θα έμοιαζε με αυτή του Νάρκισσου, ο οποίος έμεινε απομονωμένος στο καθρέφτισμα του εαυτού του μέχρι τον θάνατο.
Η αναγνώριση, η αποδοχή, ο σεβασμός και η γόνιμη συμπερίληψη των ατομικών χαρακτηριστικών και επιλογών, αποτελούν βασικά συστατικά κοινωνικής ανάπτυξης, ενώ η έλλειψή τους οδηγεί στα φαινόμενα βίας. Είναι η βία , που δηλητηριάζει τις ψυχές των ανθρώπων και τους διχάζει σε ανώτερους και κατώτερους, ισχυρούς και αδύναμους, θύτες και θύματα. Η βία και ο εκφοβισμός δεν περιορίζονται στα σχολεία. Φυσικά, στα σχολεία χρειάζεται ιδιαίτερη και ευαίσθητη διαχείριση, επειδή θύματα και θύτες είναι παιδιά. Όμως, ο εκφοβισμός καθώς και η λεκτική, ψυχολογική και σωματική βία, εξαπλώνονται σε κάθε μορφή κοινωνικής σχέσης. Γιατί ο «νταής» του σχολείου, μεθαύριο θα είναι ο «νταής» φοιτητής, ο « νταής» σύζυγος ή – ακόμα χειρότερα – γονιός, αναπαράγοντας ένα φαύλο κύκλο φόβου και βίας. Η βία δε θα μπορούσε ποτέ να είναι η λύση στη βία. Η βία είναι το πρόβλημα και υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να λυθεί: να τοποθετηθεί ο άνθρωπος και οι ανάγκες του στο κέντρο των πολιτικών και των δράσεων μας. Γιατί αναμφισβήτητα, η πρόοδος επιτυγχάνεται σε συμπεριληπτικές κοινωνίες που εντάσσουν τη διαφορετικότητα στην κουλτούρα, την τέχνη, την παιδεία, την επιχειρηματικότητα και την καθημερινή πρακτική τους, ως αποτέλεσμα και τρόπο σκέψης των ατόμων.
Είναι λοιπόν βέβαιο, ότι το επίπεδο αποτροπής της βίας συναρτάται με το ευρύτερο κοινωνικο- πολιτισμικό πλαίσιο μιας κοινωνίας, που διαμορφώνει τον βαθμό σεβασμού της ισότητας και της διαφορετικότητας των ατόμων, εξασφαλίζοντας την αρμονική συνύπαρξή τους. Ας θυμηθούμε, τα λόγια του Γερμανού πάστορα Μάρτιν Νίμελερ, το 1941, στα χρόνια της χιτλερικής Γερμανίας : «Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους, δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Όταν ήρθαν για τους κομμουνιστές, δεν φώναξα, γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. Όταν καταδίωκαν τους τσιγγάνους, ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν τσιγγάνος. Μετά ήρθαν να συλλάβουν εμένα, αλλά δεν υπήρχε κανείς να αντισταθεί μαζί μου».
Από τη μαθήτρια του ΙΒ1, Ελένη Παρασκευή Μέξη
