Οπαδική βία: Ένα χρονογράφημα 40 χρόνων βιαιοτήτων

“Οπαδική βία”… ένας όρος που, δυστυχώς, στην Ελλάδα του 2024, ακούγεται περισσότερο από συχνά – εντούτοις, η οργανωμένη οπαδική βία εμφανίστηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα γύρω στα τέλη της δεκαετίας του ’70, με το πρώτο της θύμα, τον Άρη Δημητριάδη, τον οποίο και θρηνήσαμε το 1983.  Τη μοιραία εκείνη μέρα, ο 18χρονος Άρης επέστρεφε στο σπίτι του μαζί με γνωστούς τους. Το «λάθος» του φαίνεται πως ήταν η ερώτηση που έκανε για τα αποτελέσματα του αγώνα Παναθηναϊκός-Άρης. Όταν άκουσε πως νίκησε ο Παναθηναϊκός, έκανε ένα ελαφρώς ειρωνικό σχόλιο, δίνοντας σε κάποιους αφορμή για επίθεση. Αμέσως εντοπίστηκε και διακομίσθηκε σε νοσοκομείο της πόλης, όπου έπειτα από 6 ημέρες απεβίωσε. Ο ελληνικός λαός, τότε, δεν έδωσε την σημασία που έπρεπε σε αυτό τον τομέα. Αισθάνονταν ότι είναι κάτι «ξένο», κάτι καινούργιο, το οποίο θα επιλυόταν με την απλή παρουσία αστυνομικών στα γήπεδα και με ρίψη δακρυγόνων και χημικών ουσιών, όπου κρινόταν αναγκαίο. Η κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, ψήφησε έναν νόμο -βρετανικών προτύπων- που όριζε μια σειρά κανονισμών που όφειλε να τηρεί αστυνομία πριν την έναρξη κάθε αγώνα.

Από τότε μέχρι σήμερα, λοιπόν, η κοινωνική παθογένεια της οπαδικής βίας έχει μετρήσει δεκάδες ακόμα θύματα (πιο συγκεκριμένα 13), ενώ έχουν τραυματιστεί και άλλοι εκατοντάδες. Αρχικά, ο Χαράλαμπος Μπλιώνας, 29 χρονών, πέθανε από μια φωτοβολίδα που του χτύπησε τον λαιμό, τον Οκτώβριο του 1986. Μετά από πέντε χρόνια, το 1991, ο Γιώργος Παναγιώτου, 17 χρονών, έγινε το τρίτο θύμα, όταν μια φωτοβολίδα του προκάλεσε τραύμα στην κοιλιά, στη Νέα Φιλαδέλφεια, κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Ο Γιώργος Καρνέζης, 25 χρονών, δολοφονήθηκε με μαχαίρι τον Μάιο του 1993, μετά το τέλος ενός αγώνα μπάσκετ στην Γλυφάδα. Τον Μάρτιο του 2007, υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα σε οπαδούς του Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού στην λεωφόρο Λαυρίου, όπου ο Μιχάλης Φιλόπουλος (23 χρονών), οπαδός της δεύτερης, δέχθηκε πολλές μαχαιριές. Τον Σεπτέμβριο του 2011, στην Κρήτη, ο Γιάννης Ρουσάκης (21 χρονών) τραυματίστηκε θανάσιμα στο στήθος από έναν οπαδό κατά την διάρκεια ενός επεισοδίου στο Ηράκλειο. Τον Σεπτέμβριο του 2014, σημειώθηκε ένα ακόμα περιστατικό στην Κρήτη. Σε παιχνίδι ανάμεσα σε δύο τοπικές ομάδες, ο Κώστας Κατσούλης (46 χρονών) δέχθηκε επίθεση, υπέστη σοβαρή κρανιοεγκεφαλική βλάβη και πέθανε μετά από δύο εβδομάδες νοσηλείας σε νοσοκομείο της Αθήνας. Τον Φεβρουάριο του 2022, ο Άλκης Καμπανός (19 χρονών), οπαδός του Άρη, σκοτώθηκε στη Θεσσαλονίκη, αφού δέχθηκε απρόκλητη επίθεση από άτομα που οδηγούσαν δύο αυτοκίνητα, επειδή υποστήριζε μια συγκεκριμένη ομάδα. Το Καλοκαίρι του 2023 ο Μιχάλης Κατσουρής, δέχθηκε επίθεση, έξω από το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, από οπαδούς κροατικής ομάδας. Τέλος υπήρχαν και περιπτώσεις όπου η οπαδική βία οδήγησε σε θανάτους από άλλους παράγοντες, όπως συνέβη με τους Νάσος Κωνσταντίνου και Tόσκο Μποζατζίσκι το 2017 και 2020 αντίστοιχα. Δεν πρέπει να λησμονούμε, άλλωστε, ότι δεν είναι λίγοι και οι αστυνόμοι ή φύλακες γηπέδων που έχουν τραυματιστεί ή ακόμα και σκοτωθεί. 

Σε αντίθεση με το παρελθόν όμως, φαίνεται πως τώρα ο λαός έχει μεγαλύτερη ενσυναίσθηση και έχει καταλάβει πως ο κίνδυνος ακόμα όχι μόνο δεν έχει εξαφανιστεί, αλλά και ελλοχεύει πιο επικίνδυνος από ποτέ. Και για αυτό τον λόγο πρέπει να τηρούμε τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση, να προωθούμε ολοένα και πιο αποτελεσματικές πρακτικές για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, έχοντας βέβαια πάντα κατά νου ότι μένουν ακόμα πολλά να ακούμε, για να σταματήσουμε να μετράμε νεκρούς ως θύματα της οπαδικής βίας.

Μάριος Χουντάλας

Μαθητής Β’ Γυμνασίου