Τεχνητή Νοημοσύνη και Ηθική στην Ιατρική

Πολλοί συγγραφείς και σεναριογράφοι του 19^ου και του 20^ου αιώνα είχαν γράψει για το μέλλον – και αρκετά από όσα είχαν προβλέψει μάλιστα, έγιναν όντως αληθινά. Η βιντεοκλήση για παράδειγμα ήταν μια από τις πρώτες εικασίες που αφορούσαν την τεχνολογία στο μέλλον. Κάτι όμως που κανένας δεν είχε φανταστεί ότι θα είχε τόσο μεγάλη και συνάμα ραγδαία γρήγορη εξέλιξη, ήταν η Τεχνητή Νοημοσύνη, ή αλλιώς το ΑΙ (Artificial Intelligence). Κανείς ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι θα καταφέρναμε να μετουσιώσουμε τον ανθρώπινο νου και τρόπο σκέψης σε ένα πρόγραμμα που το μόνο που «προσλαμβάνει» είναι το δυαδικό σύστημα υπολογισμού, δηλαδή 0 και το 1. Και, σίγουρα, κανείς ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα επεκτεινόταν σε τόσους τομείς^. ιδιαίτερα σε αυτόν της ιατρικής.

Πλέον η τεχνίτη νοημοσύνη χρησιμοποιεί αλγορίθμους που της επιτρέπει να κάνει γρήγορους και πολύπλοκους υπολογισμούς. Στην ιατρική η πολύπλευρη και πολυπαραγοντική ανάλυση και συσχέτιση των δεδομένων για την παραγωγή μιας αποτελεσματικής λύσης-διάγνωσης είναι το μεγάλο προτέρημα του ΑΙ. Η εξέλιξη και η προοπτική της τεχνητής νοημοσύνης διαμορφώνει εκ βάθρου τον τομέα της ιατρικής. Έτσι, οι ευκαιρίες για την διάγνωση, την θεραπεία και την ανάλυση των ιατρικών δεδομένων διευρύνουν τους ορίζοντες της ιατρικής επιστήμης, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα της ιατρικής εξέτασης, τα αποτελέσματα των χειρουργικών επεμβάσεων και την ακρίβεια των επιστημονικών ερευνών. Οι εφαρμογές, λοιπόν, του ΑΙ στην ιατρική είναι αναρίθμητες. Με την εισαγωγή, για παράδειγμα, των συμπτωμάτων κάποιου ασθενούς σε ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, η διάγνωση θα είναι εγγυημένα πιο ακριβής και στοχευμένη, οδηγώντας σε περισσότερες πιθανότητες βελτίωσης της κατάστασης του. Εκτός όμως από την χρησιμότητά του στην ιατρική γνωμάτευση, το ΑΙ είναι απαραίτητος αρωγός στις ιατρικές επεμβάσεις. Ήδη χρησιμοποιούνται εξελιγμένα μηχανήματα ρομποτικής χειρουργικής, με εγκατεστημένα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης που βελτιώνουν την ακρίβεια του χειρουργού στις μικροεπεμβάσεις.

Βέβαια, με την πρόοδο της τεχνολογίας, τα κακοποιά στοιχεία πάντα βρίσκουν τρόπο να εκμεταλλευτούν τα «κενά ασφαλείας» του διαδικτύου και των προγραμμάτων με αποτέλεσμα να ασκούν τα εγκλήματά τους και στον διαδικτυακό τόπο. Με τα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης η ασφάλεια των δεδομένων και το ιατρικό απόρρητο βρίσκονται εκτεθειμένα στον κίνδυνο του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Η ηθική επέκταση του θέματος του ΑΙ στην ιατρική, από μονόδρομο που οδηγεί στην άμεση αξιοποίηση του μέσου αυτού, καταλήγει σε μεγάλο δίλλημα ανάμεσα στην ιατρική ευκολία και στην θυσία του ιατρικού απορρήτου. Τα δεδομένα επίσης που συλλέγουν οι γιατροί για να αναλύσουν την κατάσταση της υγείας του ασθενούς επεκτείνονται από ευαίσθητους ψυχοσυναισθηματικούς τομείς σε θέματα υγείας. Όπως είναι, όμως, εύκολα αντιληπτό πως τέτοια στοιχεία δεν δύναται να εκτεθούν σε τέτοιο κίνδυνο υποκλοπής προσωπικών δεδομένων. Γι’ αυτόν τον λόγο τίθεται το θέμα της ισομερούς μοιρασιάς ανθρώπινου και τεχνολογικού παράγοντα, για να μην διακινδυνευτεί η ηθική ακεραιότητα που μέχρι τώρα ο ιατρικός τομέας έχει διατηρήσει σε πολύ καλό βαθμό.

Ζούμε στον 21^ο αιώνα. Σε έναν αιώνα που χαρακτηρίζεται από ταχεία κοινωνική και τεχνολογική ανάπτυξη. Σε έναν αιώνα που άνθρωπος ψάχνει τρόπους να κάνει την ζωή του λιγότερο δύσκολη. Σε έναν αιώνα που η ανθρωπότητα ψάχνει καινούριους τρόπους να επεκτείνει τις γνώσεις της και να διευρύνει τους πνευματικούς της ορίζοντες με την αναζήτηση και την κατάκτηση νέων υλικών και πνευματικών τόπων. Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν να θυσιάσουμε την ατομική ακεραιότητα στον βωμό της ευκολίας. Θα πρέπει να κάνουμε λίγη υπομονή και όταν φθάσει η καλύτερη στιγμή τότε θα καταφέρουμε να συνδυάσουμε με σωστό τρόπο τεχνητή νοημοσύνη και ηθική για να βελτιωθεί κάθε πτυχή της ζωής μας.

Γρηγοριάδης Σπύρος

Μαθητής Α’ Λυκείου